Ziyaretler

   Her yörenin kendine has ön planda tuttuğu, ziyaret geleneği toplumsal yaşamın içinde hep ayrı bir yeri vardır. İnançsız olduğunu söyleyen bazı şahıslar dahi kendi yöresinde olan bir ziyarete farklı yaklaştıklarına tanık olmuşumdur. Geleneksel yapıdan gelen kültüredki etkileşimin yöre insanı üzerinde ne kadar etkili olduğuna tanık oldum.
   Atma yöresinde ziyaretler yaygındır. Her köyün kendine ait ayrı bir ziyareti var. Ziyaretler (yatırlar) arasında bir hiyerarşi göze çarpar.
   Yalnızlık, uzaklık, geçmişte anlatılan çeşitli efsaneler böyle bir anlam yüklemiştir. Yörede yeminler daha çok bu ziyaretler üzerinde edilirdi. Karşı tarafı inandırmaya çalışan "Karababa’nın hakkı için "denildiğinde karşı taraf kabul etmek zorunda kalırdı. Karababa olayın tanığı yapılınca işler değişiyor. Karababa’ya saygı tarafları uzlaştırıyordu. Çünkü iki tarafta Karababa’dan gelecek olumsuzlukları göze alamazdı. Define avcıları bu kutsal yerlere zaman zaman kazımışlarsa da saygınlıkları devam etmektedir.
   ERİGOLE ziyareti Göl Dağı’nın tepesindeki eski bir krater gölü üzerindedir. ERİGOLE (gölün ermişi) anlamnda kullanıldığı kanısındayım. Yörede yaygın ziyaret edilen bir yatırdır. Bu yıl burayı ziyaret eden bir köyle beraber bende ERİGOLE’yi görme şansı yakaladım. Alhasuşağı’na bağlı Bahşikan Mezrası sundukları bir adağı evde kesip lokmayı pişirdikten sonra sabah yola koyuldular. Normalde adak ziyarette kesilir ve lokmanın orada pişirilmesi makbul sayılır. ERİGOLE de su olamyınca evde kesilmesi de uygun görülür.Önemli olan niyettir zaten.
   Bahşikan’dan Gülşen Teker oğlu askerden sağlıklı dönmesi için kurban adamış, oğlu askerden gelen Gülşen Teker bu niyetini gerçekleştirmiştir ve üç saatlik yolu yalınayak yürümeyi vaat etmiş.
   Bahşikan’da Göl Dağı tepesine kadar yaklaşık üç saatlik yolu çıplak ayaklarla tamamlandı. Ben rahat bir spor ayakkabıyla o yolda zorlanmadım desem yalan olur.Aynı köyden Gülşen Teker’in kızı Kısmet, Zeynep, Nursel’in yanı sıra Abdullah Kılıç’da yalınayak gidenler arasında yer aldı. Yalınayak gitmek yörede daha fazla inanç ve itikat etmeyi ifade eder. Oraya vardığımızda yatırın kutsal sayılan taşları öpüldü.Gerekli niyazlar yapıldı. Sesli sesiz temenniler tekrarlandı, ayaktaki dikenler çıkartıldı, lokmalar dağıtıldı. Herkesin yüzünde mutlu bir aydınlık okunuyordu. Fotoğraflar çekildi.        ERİGOLE’nin üzerinde kurumuş koca bir ardıç ağacının yerdeki cüssesi tarihi eser görünümlü ihtişamını koruyordu.Kurumuş ağaca dahi saygı duyulması güzel bir duyguydu. ERİGOLE’nin etrafı çevrilmiş çam fidanları dikilmiş ve insanların ziyaretlere olan saygınlığı sürdürme çabası anlamıydı. Bu ziyaret burada olmasaydı belki de buradaki insanların bir çoğunun yolu buradan geçmeyecekti. İnanç yöü olmasa da geleneksel yönü benimde takdir ettiğim bir paylaşımdır.
   Lokmalar yenildi dönüş hazırlıkları başladı, yalınayak gelenler ayakabılarını giydiler, temeni ve dilekler bir kez daha tekrarlandı. Hep birlikte dönüş yoluna çıkıldı. Yolda Gökağaç’lı Abuzer’in kıl çadırında bir çay molası verildi. Sohbetler espirilerle süslendi. Herkesin yüzünde tatlı bir yorgunluk okunuyordu.Altı saatlik yol herkesi biraz olsun etkilemişti.
   Köyde evlere dağıldılar. Bağşikan’dan bakıldığında Kömürlük Köyü’nün üstünde Karababa Ziyareti ihtişamını koruyordu. Etrafındaki ağaçları korumaya altına almiş  alan Karababa güzel bir yerdi. Oraya da birgün ayırıp tek başıma gezdim. Dilek ağacına bağlanan çaputlar ağacı kurutmuş olmaları beni olumsuz etkiledi. Karababa yöredeki ünlü ziyaretlerden biridir.Sık sık anlatılan bir hikayesi şöyledir.
   Yörede hanumı ölen biri olduğun da geleneksel olarak, ölen eşini yerine baldızı varsa ilk tercih olarak onu uygun görürler.Birinci neden yetim kalan çocukları vasa, teyzesi annelik konusun da daha ılımlıdır.Bir diğer neden miras paylaşımın korunmuş olasıdır. Bu yöre de bu yapı yaygın olduğun da adamın biri daha güzel olan baldızına sahip olabilmek için, Karababa’ya gidip bir dilekte bulunur.Şöyle der "Karababa sen benim eşimi öldür ki ben baldızımla evleneyim. "dileği budur vatandaşın. Kısa bir süre sonra adamın baldızı hastalanır ve ölür.Bizim ki tekrar Karababa’ya gider açar avuçlarını "Karababa sen iyisin, hassın ama lafıda yanlış anlıyorsun "der. Karababa’ya olan sitemini dile getirir…